Hagstofan hefur gefið út gögn um þjóðhagsreikninga á árinu 2020 og ljóst er að landsframleiðslan dróst minna saman en spár höfðu gert ráð fyrir. Landsframleiðsla dróst saman um 6,6% í fyrra skv. nýjustu tölum en Seðlabanki Íslands hafði til að mynda spáð 8,5% samdrætti í nóvemberspá Peningamála á meðan þjóðhagsspá Hagstofunnar hljóðaði upp á 7,6% og höfðu bankarnir einnig spáð töluvert meiri samdrætti en raunin varð.

Gögnin leiða einnig í jós mun minni samdrátt í íbúðafjárfestingu heldur en búist var við og var raun samdráttur ekki nema 1,2%. Seðlabanki Íslands hafði spáð mun meiri samdrætti og í nóvember hljóðaði spáin upp á 18,8% samdrátt fyrir árið, sú spá var hins vegar uppfærð nú í febrúar og þá var spáin færð niður í 6,1% samdrátt. Það hversu lítill samdrátturinn í íbúðafjárfestingu var í raun kom vafalaust flestum á óvart, þar sem allar spár bentu til þess að hann yrði mun meiri. Íbúðafjárfestingu er ætlað að mæla umfang á uppbyggingu nýs íbúðarhúsnæðis.

Þrátt fyrir að íbúðafjárfesting hafi dregist saman á seinasta ári þá segir það ekki alla söguna. Íbúðafjárfesting jókst töluvert á árunum 2016-2019 og var heildarfjárhæð íbúðafjárfestingar á seinasta ári því enn sögulega há þrátt fyrir að hafa dregist örlítið saman milli ára. Íbúðafjárfesting hefur einungis tvisvar verið jafn há og hún var í fyrra og það var árin 2007 og 2019, eins og myndin hér að neðan sýnir.

Ekki er samt að undra að spár hafi bent til mikils samdráttar en gögn fyrir annan ársfjórðung 2020 bentu upphaflega til þess að um 20% samdráttur hefði verið á þeim ársfjórðungi en gögnin hafa verið leiðrétt afturvirkt og nú liggur fyrir að hann hafi ekki verið nema 12%. Samdrátturinn á þriðja ársfjórðungi mældist þó töluvert minni og var upphaflega um 7%, sem benti til þess að byggingargeirinn hefði tekið við sér um mitt ár líkt og hagdeild HMS hefur bent á í mánaðarskýrslum undanfarna mánuði. En samkvæmt nýjustu gögnum var samdráttur á þriðja ársfjórðungi ekki nema 1%.

Upphaflegu gögnin bentu því til þess að töluverður samdráttur hefði orðið framan af ári en geirinn svo tekið við sér á þriðja ársfjórðungi í kjölfarið á mikilli eftirspurn á fasteignamarkaði. Þrátt fyrir það áttu líklega fáir von á því að samdrátturinn fyrir árið í heild yrði jafn lítill og raun bar vitni.

Vægi byggingarstarfsemi og mannvirkjagerðar í landsframleiðslu hefur að sama skapi aukist samfleytt frá árinu 2010 og hefur ekki verið jafn hátt og nú síðan fyrir hrun. Myndin hér að neðan sýnir hvernig vægi byggingarstarfsemi hefur verið að aukast frá árinu 2010 og er hlutur byggingageirans komin yfir 8% af landsframleiðslu.