Samkeppni um íbúðir eykst

Það virðist enn vera mikið líf á fasteignamarkaði um þessar mundir þó að hápunktinum hafi líklegast verið náð í september. Óhætt er að segja að september hafi slegið öll met í umfangi þar sem aldrei áður hefur sést annar eins fjöldi útgefinna kaupsamninga og sló veltan sömuleiðis öll met. Október og nóvember virðast hafa verið aðeins umsvifaminni á höfuðborgarsvæðinu, skv. skammtímavísi hagdeildar[1], þó að fjöldinn sé enn í methæðum. Í nágrenni við höfuðborgarsvæði þá var nóvember hins vegar metmánuður í fjölda eigna sem teknar voru af söluskrá á meðan fjöldinn dróst verulega saman annars staðar á landsbyggðinni.

Mikil eftirspurn eftir húsnæði undanfarna mánuði er farin að hafa töluverð áhrif á fjölda eigna sem eru til sölu á hverjum tíma. Seinustu ár hefur meðalfjöldi eigna til sölu á höfuðborgarsvæðinu verið á bilinu 1.600-2.200 eignir. Við lok fyrra samkomubanns í vor var þessi fjöldi í hámarki eða um 2.200 eignir og hefur síðan þá lækkað niður fyrir 1.200 eignir. Minna framboð á eignum hefur orðið til þess að verð hefur hækkað þónokkuð undanfarna mánuði ásamt því að meðalsölutími eigna hefur dregist saman.

Samkvæmt skoðanakönnun HMS og Zenter frá því í nóvember eru væntingar almennings á þá leið að húsnæðisverð muni halda áfram að hækka á næstu 12 mánuðum, en rúmlega 70% svöruðu með þeim hætti. Mun meiri væntingar voru til verðhækkana á höfuðborgarsvæðinu en þar töldu 76% svarenda að verðið muni hækka á meðan ekki nema 61% á landsbyggðinni svöruðu á sama hátt. Þessar verðhækkanir eru í takti við að aukinn fjöldi íbúða selst nú yfir ásettu verði, það á sérstaklega við höfuðborgarsvæðið. Á höfuðborgarsvæðinu hefur hlutfall eigna sem selst yfir ásettu verði hækkað úr 11% í júní og upp í 21% í október, miðað við þriggja mánaða hlaupandi meðaltal. 

Leigumarkaður dregst saman í kjölfarið á Covid-faraldri

Leigumarkaðurinn virðist vera að skreppa saman og hefur leigjendum fækkað hlutfallslega á árinu, einkum ef skoðað er tímabilið fyrir og eftir að faraldurinn skall hér á. Ef meðaltal mælinga á einu ári fyrir COVID-19 er borið saman við meðaltal mælinga á árinu eftir að faraldurinn skall á, sést að það er talsverð breyting á hlutfalli þeirra sem eru á leigumarkaði en þeim fækkar um 3,7 prósentustig. Hlutfall þeirra sem búa í foreldrahúsum eykst sem og hlutfall þeirra sem búa í eigin húsnæði. Því virðast leigjendur vera í auknum mæli að flytja í eigið húsnæði eða foreldrahús.

Hlutfall óverðtryggðra lána af heildarútlánum aldrei verið hærra

Seðlabankinn lækkaði stýrivexti nokkuð óvænt í nóvember sem varð til þess að viðskiptabankarnir þrír lækkuðu allir breytilega vexti sína á óverðtryggðum lánum. Á sama tíma hafa óverðtryggð lán aldrei verið vinsælli en nú. Október var stærsti mánuður bankanna í útlánum hingað til, á sama tíma hafa uppgreiðslur hjá lífeyrissjóðum aldrei verið meiri. Hrein ný útlán hjá bönkunum í október námu 46 ma.kr. á meðan uppgreiðslur lífeyrissjóða voru 9 ma.kr. Því er ekki að undra að skuldbreyting heimilanna úr verðtryggðum lánum yfir í óverðtryggð hafi verið ansi hröð á árinu en hlutdeild óverðtryggðra lána hefur aukist úr 28% í upphafi árs og er nú komin upp í 39%. Í október jókst hlutdeild óverðtryggðra lána um meira en tvö prósentustig á milli mánaða.

[1] Mælikvarðinn mælir hversu margar íbúðir eru teknar úr sölu á hverjum tíma af fasteignir.is