Hlutverk Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar er að vernda líf og heilsu manna, eignir og umhverfi með því að tryggja faglegan undirbúning mannvirkjagerðar og virkt eftirlit með gæðum, öryggi og heilnæmi. Að stuðla að stöðugleika á húsnæðismarkaði og tryggja almenningi aðgengi...

Húsnæðis- og mannvirkjastofnun

Skráðu þig á póstlista HMS og fáðu allar nýjustu fréttir sendar í pósthólfið þitt.

Póstlisti HMS

Fræðsla og forvarnir

Gögn og mælaborð

Brunavarnir

Byggingarreglugerð

Byggingarvörur

Fagaðilar í mannvirkjagerð

Fasteignaskrá

Húsnæðisáætlanir

Húsnæðisbætur og leigumál

Landeignaskrá

Lán til einstaklinga

Lán til lögaðila

Lífsferilsgreining (LCA)

Mannvirkjarannsóknasjóður - Askur

Mannvirkjaskrá

Markaðseftirlit

Rafmagnsöryggi

Stofnframlög

Þjónustuflokkar

Húsnæðisbætur

Lánavefur

Öryggi mannvirkja

Sveitarfélagsgátt

Um HMS

Fréttir

Gjaldskrá HMS

Lög og reglugerðir

Umsóknir og eyðublöð

Útgefið efni

Vaxtatafla

Mánaðarskýrsla HMS fyrir október 2025 er komin út, en hana má nálgast með því að smella á hnappinn hér fyrir neðan. Í skýrslunni kemur meðal annars fram að fasteignamarkaðurinn er kaupendum í vil þessa stundina, að mati fasteignasala. Leigumarkaðurinn er stærri en fyrri búsetukannanir HMS hafa gefið til kynna, þar sem illa hefur gengið að ná til aðfluttra

Gogn_manadarskyrsla_oktobert25HMS.xlsx

Á bilinu 10.500-16.400 íbúðir eru ekki nýttar til varanlegrar búsetu

Fasteignamarkaðurinn er kaupendum í vil þessa stundina, að mati fasteignasala. Kaupsamningum hefur ekki fækkað að ráði á höfuðborgarsvæðinu, en nýjum íbúðum á sölu hefur fjölgað hratt á sama tíma og sala þeirra hefur verið dræm. Birgðatími íbúða í nágrenni höfuðborgarsvæðisins hefur ekki mælst lengri frá því að mælingar hófust árið 2018.

Á bilinu 10.500 til 16.400 íbúðir eru ekki nýttar til varanlegrar búsetu hér á landi í október, samkvæmt varfærnu mati HMS. Tæplega fimm þúsund íbúðir gætu verið vannýttar í Reykjavík, en á Akureyri og í Kópavogi gætu þær verið rúmlega þúsund.

Markaðsleiga hefur hækkað hraðar en önnur leiga

Leigumarkaðurinn er stærri en fyrri búsetukannanir HMS hafa gefið til kynna, þar sem illa hefur gengið að ná til aðfluttra íbúa. Niðurstöður nýrrar könnunar á vegum HMS og stéttarfélaganna Eflingar, VR og Einingar-Iðju benda til þess að um 28% fullorðinna einstaklinga séu á leigumarkaði hér á landi, en ekki 15% eins og áður var talið.

Leigusamningum í nýjum íbúðum hefur ekki fjölgað á síðustu mánuðum, þrátt fyrir umfjöllun um að byggingaraðilar hafi tekið nýjar íbúðir af sölu og sett á leigumarkað. Það sem af er ári hafa um 8,5% nýskráðra leigusamninga verið um íbúðir í nýbyggingum.

Lengri tíma tekur að safna fyrir útborgun nú en áður

Á lánamarkaði var hrein ný lántaka heimila minni að umfangi í ágúst heldur en í júlí, sem var mesti útlánamánuðurinn í fjögur ár. Ásókn í óverðtryggð lán hefur aukist og voru slík lán með föstum vöxtum álíka vinsæl og verðtryggð lán með föstum vöxtum á fyrri hluta þessa árs.

Greining HMS á sparnaðargetu heimila bendir til þess að það geti tekið 11 ár fyrir einstaklinga og 18 ár fyrir einstæða foreldra að safna fyrir útborgun á lítilli íbúð á höfuðborgarsvæðinu. Skattfrjáls ráðstöfun séreignarsparnaðar til íbúðakaupa getur hins vegar stytt sparnaðartímann um 4 ár hjá einstaklingum og 10 ár hjá einstæðum foreldrum.

Ný mannfjöldaspá dregur úr íbúðaþörf til lengri tíma

Á byggingarmarkaði hefur íbúðum í byggingu fjölgað samkvæmt nýrri talningu HMS, sér í lagi vegna íbúða sem taldar eru fullbúnar en hafa ekki enn verið teknar í notkun. Búist er við að rúmlega þrjú þúsund íbúðir verði fullbúnar á landinu í ár, en greining HMS á íbúðaþörf sem byggir á nýrri mannfjöldaspá Hagstofu bendir til þess að byggja þurfi um fjögur þúsund íbúðir á hverju ári til ársins 2050.

Leiguverðsjá sýnir alla gilda leigusamninga á ný

Leiguverðsjá tekur til allra gildra samninga þar sem eru í mesta lagi fimm ár frá upphafsdegi samnings eða síðustu breytingu á samningi

Meðalleiguverð lækkar með breytingunni vegna aukins vægis leigusamninga sem falla utan markaðsleigu

Leiguverðsjá sýnir nú fjölda og leiguverð allra gildra samninga á ný eftir að upplýsingarnar voru tímabundið teknar úr birtingu á meðan unnið var að  uppfærslu mælaborðsins.

Leiguverðsjá tekur nú til allra gildra samninga þar sem eru í mesta lagi fimm ár frá upphafsdegi samnings eða síðustu breytingu á samningi. Áður var eingöngu miðað við fimm ár frá upphafsdegi samnings.

Með breytingunni lækkar meðalleiguverð allra gildra leigusamninga, sem skýrist meðal annars af því að vægi leigusamninga sem falla utan markaðleigu er hærra nú en áður. Algengara er að gerðir séu ótímabundnir samningar um leiguíbúðir á vegum óhagnaðardrifinna leigufélaga og sveitarfélaga samanborið við íbúðir á vegum einstaklinga og annarra leigufélaga. Ekki er alls ólíklegt að gildistími þeirra geti verið lengri en fimm ár.

Leiguverð gildra leigusamninga er stöðugt út leigutímann fyrir samninga sem ekki eru vísitölutengdir. Leiguverð vísitölutengdra leigusamninga er aftur á móti uppreiknað mánaðarlega í samræmi við vísitölu neysluverðs.

Upplýsingar um leiguverð allra gildra samninga aðgengilegar á ný í leiguverðsjá

Sveitarfélög á Norðurlandi vestra gera ráð fyrir um 300 nýjum íbúum á næstu 5 árum og 600 á næstu 10 árum  

Íbúafjölgun og íbúðauppbygging hefur verið undir miðspám sveitarfélaganna 

Fjallað verður um stöðu íbúðauppbyggingar í landshlutanum á Sauðárkróki í dag 

Íbúum á Norðurlandi vestra hefur fjölgað mun hægar en sveitarfélögin í landshlutanum hafa gert ráð fyrir í húsnæðisáætlunum sínum, á sama tíma og minna hefur verið byggt af íbúðum en áætlað var. Þetta eru helstu niðurstöður úr greiningu HMS á húsnæðisáætlunum sveitarfélaga á Norðurlandi vestra, en þær verða kynntar á opnum fundi HMS, Tryggðrar byggðar og SSNV á Sauðárkróki kl. 15 í dag.  

Nær engin fólksfjölgun á Norðurlandi vestra í ár 

Sveitarfélög á Norðurlandi vestra hafa samþykkt húsnæðisáætlanir fyrir árið 2025 sem gera ráð fyrir fjölgun íbúa um 300 á næstu fimm árum og 600 á næstu tíu. Á fyrri hluta árs 2025 hefur íbúum þó aðeins fjölgað um tíu manns. Fólksfækkun hefur verið í Húnabyggð og Húnaþingi vestra en fjölgun í Skagafirði í samræmi við áætlanir. 

Til að mæta spá um mannfjölgun þarf að byggja um 200 íbúðir á næstu fimm árum og 400 á næstu tíu. Samkvæmt talningu HMS hefur íbúðum í byggingu fækkað um 34% milli ára. Þó hafa 34 nýjar íbúðir bæst við markaðinn á þessu ári og gætu orðið um 40 fyrir árslok, sem gæti mætt skammtímaþörf, en til lengri tíma þarf að hraða uppbyggingu.   

Íbúafjölgun undir spám sveitarfélaga á Norðurlandi vestra 

Vísitala leiguverðs mældist 125 stig í september og stóð í stað milli mánaða

Vísitalan hækkaði um 7,39 prósent milli septembermánaða 2024 og 2025, á sama tíma og verðbólga mældist 4,1 prósent

Leiguverð hækkaði um 3,15 prósent að raunvirði undanfarið ár

Vísitala leiguverðs á höfuðborgarsvæðinu mældist 125 stig í september og stóð í stað á milli mánaða, en vísitalan mældist 124,9 stig í ágúst. Vísitalan hækkaði því um 0,08 prósent milli mánaða.

Á síðastliðnum 12 mánuðum hefur vísitalan hækkað um 7,39 prósent á sama tíma og verðbólga mældist 4,1 prósent og vísitala íbúðaverðs hækkaði um 4,06 prósent. Leiguverð hefur því hækkað um 3,15 prósent að raunvirði undanfarið ár og árstakturinn eykst á milli mánaða.

Hægt er að nálgast mælaborð fyrir vísitölur HMS með því að smella á hnappinn hér að neðan.

Á meðfylgjandi mynd má sjá mánaðarlega breytingu á vísitölu leiguverðs ásamt gildum hennar síðustu 12 mánuði.

Vísitala leiguverðs byggir á vegnu meðaltali leiguverðs á fermetra hjá hefðbundnum íbúðum í eigu einstaklinga og hagnaðardrifinna leigufélaga. Niðurstöður eru vegnar saman með veltu íbúða með sama herbergjafjölda á síðustu 12 mánuðum. Stuðst er við leigusamninga síðastliðinna tveggja mánaða við útreikning vísitölunnar, svo septembergildi hennar tekur mið af leigusamningum í ágúst og september. 

Nánar má lesa um útreikning vísitölunnar hér.

Leiguverðsjá sýnir einnig hækkun á milli mánaða í september

Hægt er að nálgast upplýsingar um leigusamninga í leiguverðsjá HMS, þar sem leigusalar og leigjendur geta nálgast upplýsingar um markaðsverð íbúða og fjölda leigusamninga í hverjum mánuði.

Fermetraverð markaðsleigu á höfuðborgarsvæðinu miðað við leiguhúsnæði með tveimur til fimm herbergjum var að meðaltali 3.914 kr. í júlí og ágúst en 3.934 kr. í ágúst og september. Fermetraverð markaðsleigu á ofangreindum íbúðum á höfuðborgarsvæðinu hækkaði þar með um 0,3 prósent milli mánaða samkvæmt leiguverðsjá. Árshækkunin nam um 6 prósentum að nafnvirði, sem samsvarar um 1,8 prósent raunverðshækkun á sama tímabili.

Hafa ber þó í huga að leiguverðsjáin sýnir ekki leiguverð einstakra samninga, einungis meðaltöl. Jafnframt miðast leiguverðsjá við upphafsdag leigusamninga en vísitalan er reiknuð miðað við verðdag þeirra.

Mæla­­­­­borð fyr­­­­­­ir vísi­­­­­­töl­­­­­­ur HMS

Mælaborð fyrir vísitölur HMS um íbúða- og leiguverð er aðgengilegt á vef HMS. Þar er hægt að nálgast þróun vísitölu leiguverðs á höfuðborgarsvæðinu, auk þess er hægt að nálgast eldri og sameinaðar vísitölur leiguverðs. Tilgangur leiguvísitölunnar er að endurspegla þróun á markaðsvirði leigu en vísitalan er ekki ætluð til vísitölubindingar á leigusamningum.

Vísitala leiguverðs stóð í stað á milli mánaða í september

Reykjavíkurborg hefur tekið í notkun nýtt og notendavænt umsóknarviðmót byggingarleyfa í samstarfi við HMS. Með því bætist Reykjavík við hóp 14 sveitarfélaga sem þegar hafa tengst viðmótinu.

Viðmótið, sem er aðgengilegt á byggingarleyfi.hms.is, einfaldar og samræmir ferlið við umsókn og útgáfu byggingarleyfa. Nú eru sveitarfélög sem innihalda 44,8% íbúða á landinu tengdar við kerfið, sem veitir betri yfirsýn yfir stöðu uppbyggingar á Íslandi og stuðlar að vandaðri mannvirkjagerð til framtíðar.

Umsóknir sem áður voru í vinnslu á Mínum síðum HMS (eldri umsóknarleið) hafa verið færðar yfir í nýja kerfið.

Framkvæmd og skil á áfangaúttektum fara áfram í gegnum Mannvirkjaskrá.

Lokað hefur verið fyrir umsóknir og úttektir í gegnum eldri umsóknarleið á Mínum síðum HMS.

Kynntu þér allt um verkefnið Byggingarleyfi á Íslandi allt á einum stað.

Í tilefni af innleiðingunni boðaði HMS til opins fundar miðvikudaginn 1. október kl. 13:00 í Borgartúni 21, sjá nánar undir viðburðir á hms.is. Þar var fjallað um þróun og innleiðingu viðmótsins sem er hluti af stærri vegferð í átt að samræmdu starfsumhverfi í mannvirkjagerð. Fundurinn var einnig í streymi.

Loksins eitt umsóknarkerfi byggingarleyfa fyrir öll sveitarfélög – opinn fundur

Reykjavíkurborg tekur í notkun nýtt viðmót byggingarleyfa

Reykjavíkurborg tekur í notkun nýtt viðmót byggingarleyfa

Póstlisti HMS

Útgáfuáætlun

Hvað breytist?

Póstlisti HMS

Útgáfuáætlun

Fleiri fréttir

Mánaðarskýrsla HMS október 2025

Upplýsingar um leiguverð allra gildra samninga aðgengilegar á ný í leiguverðsjá

Íbúafjölgun undir spám sveitarfélaga á Norðurlandi vestra

Vísitala leiguverðs stóð í stað á milli mánaða í september

Fleiri fréttir

Mánaðarskýrsla HMS október 2025

Upplýsingar um leiguverð allra gildra samninga aðgengilegar á ný í leiguverðsjá

Íbúafjölgun undir spám sveitarfélaga á Norðurlandi vestra

Vísitala leiguverðs stóð í stað á milli mánaða í september

Reykjavíkurborg tekur í notkun nýtt viðmót byggingarleyfa

Póstlisti HMS

Útgáfuáætlun

Hvað breyt­ist?

Póstlisti HMS

Útgáfuáætlun

Fleiri fréttir

Mánaðarskýrsla HMS október 2025

Upplýsingar um leiguverð allra gildra samninga aðgengilegar á ný í leiguverðsjá

Íbúafjölgun undir spám sveitarfélaga á Norðurlandi vestra

Vísitala leiguverðs stóð í stað á milli mánaða í september

Fleiri fréttir

Mánaðarskýrsla HMS október 2025

Upplýsingar um leiguverð allra gildra samninga aðgengilegar á ný í leiguverðsjá

Íbúafjölgun undir spám sveitarfélaga á Norðurlandi vestra

Vísitala leiguverðs stóð í stað á milli mánaða í september

Hvað breytist?