Um 50 þúsund heimili eru á leigumarkaði í dag en þeim gæti fjölgað um fimm þúsund á næstu fimm árum að mati HMS. Matið byggir á nýrri mannfjöldaspá Hagstofu Íslands, meðalheimilisstærð á leigumarkaði og nýrri mælingu HMS á stærð leigumarkaðar þar sem sérstaklega hefur verið tekið tillit til aðfluttra á leigumarkaði.

Um 50 þús­und heim­ili á leigu­mark­aði í dag

Stærð leigumarkaðar hér á landi hefur verið verulega vanmetin þar sem búsetumælingar náðu ekki til aðfluttra íbúa nema að takmörkuðu leyti. Nýlega lét HMS framkvæma sérstaka búsetumælingu meðal aðfluttra félagsmanna þriggja stéttarfélaga og í ljós kom að um 74% aðfluttra eru á leigumarkaði hér á landi samanborið við um 15% innfæddra íbúa.

Að teknu tilliti til búsetu aðfluttra íbúa má ætla að um 28% fullorðinna búi í leiguhúsnæði, eða um 85 þúsund manns. Miðað við niðurstöður úr ársfjórðungslegum búsetumælingum má ætla að um 23% barna búi í leiguhúsnæði en um 76% búi í eignarhúsnæði. Heildarfjöldi íbúa á leigumarkaði gæti því verið í kringum 105 þúsund manns í ár.

Samkvæmt árlegri leigumarkaðskönnun HMS fyrir árið 2025 bjuggu að meðaltali 2,1 einstaklingur í hverri leiguíbúð. Þar af leiðandi má gera ráð fyrir að um það bil 50 þúsund heimili séu á leigumarkaði hér á landi í ár.

Fyrra mat HMS á fjölda heimila á leigumarkaði hljóðaði upp á u.þ.b. 35 þúsund íbúðir, en fjölgunin skýrist einna helst af því að fleiri eru á leigumarkaði en áður var talið. Þá er einnig rétt að nefna að fjöldi heimila á leigumarkaði stendur ekki endilega í beinu sambandi við opinbera talningu á fjölda íbúða. Þetta er vegna þess að í sumum tilvikum er verið að leigja húsnæði sem ekki er skráð sem íbúðarhúsnæði auk þess sem í öðrum tilfellum er einungis verið að leigja hluta úr fasteign.

Ætla má að heim­ili á leigu­mark­aði gætu orð­ið allt að 56 þús­und árið 2030

Miðað við nýja mannfjöldaspá Hagstofu Íslands má ætla að heimilum á leigumarkaði gæti fjölgað um 4.400 til 6.000 á næstu fimm árum, líkt og sjá má á meðfylgjandi mynd.

Spáin byggir á óbreyttu hlutfalli fullorðinna einstaklinga á leigumarkaði eftir aldursbilum út spátímabilið auk þess sem miðað er við óbreytta meðalheimilisstærð á leigumarkaði og að búseta barna dreifist með sambærilegum hætti á milli leigu- og eignarhúsnæðis og í dag.

Hagstofa Íslands gefur út háspá, miðspá og lágspá fyrir mannfjöldaþróun sem leiðir af sér háspá, miðspá og lágspá HMS um stærð leigumarkaðar fram til ársins 2030.