Hlutverk Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar er að vernda líf og heilsu manna, eignir og umhverfi með því að tryggja faglegan undirbúning mannvirkjagerðar og virkt eftirlit með gæðum, öryggi og heilnæmi. Að stuðla að stöðugleika á húsnæðismarkaði og tryggja almenningi aðgengi...

Húsnæðis- og mannvirkjastofnun

Skráðu þig á póstlista HMS og fáðu allar nýjustu fréttir sendar í pósthólfið þitt.

Póstlisti HMS

Fræðsla og forvarnir

Gögn og mælaborð

Brunavarnir

Byggingarreglugerð

Byggingarvörur

Fagaðilar í mannvirkjagerð

Fasteignaskrá

Húsnæðisáætlanir

Húsnæðisbætur og leigumál

Landeignaskrá

Lán til einstaklinga

Lán til lögaðila

Lífsferilsgreining (LCA)

Mannvirkjarannsóknasjóður - Askur

Mannvirkjaskrá

Markaðseftirlit

Rafmagnsöryggi

Stofnframlög

Þjónustuflokkar

Húsnæðisbætur

Lánavefur

Öryggi mannvirkja

Sveitarfélagsgátt

Um HMS

Fréttir

Gjaldskrá HMS

Lög og reglugerðir

Umsóknir og eyðublöð

Útgefið efni

Vaxtatafla

Húnabyggð hefur bæst við notendahóp umsóknarviðmóts byggingarleyfa hjá HMS. Þetta er mikilvægt skref í þeirri vegferð að samræma og einfalda umsókn og útgáfu byggingarleyfa hjá öllum sveitarfélögum á landinu og stuðla að vandaðri mannvirkjagerð til framtíðar. Með beinu aðgengi að reglulega uppfærðum gögnum um byggingarleyfisumsóknir og afgreiðslu þeirra fæst stórbætt yfirsýn yfir stöðu uppbyggingar á Íslandi. 

Kynntu þér allt um verkefnið Byggingarleyfi á Íslandi allt á einum stað.

Umsóknarviðmót byggingarleyfa í Húnabyggð komið í loftið

Fyrirtækjum í byggingariðnaði fjölgaði á fyrri hluta þessa árs. Þetta má lesa út úr tölum Hagstofu um nýskráningar og gjaldþrot fyrirtækja í atvinnurekstri. 

Færri fyrirtæki urðu gjaldþrota á fyrri hluta ársins eða 135 samanborið við 145 fyrirtæki sem urðu gjaldþrota á fyrri hluta ársins 2024. Nýskráningar voru álíka margar í fyrra eða 283 talsins. 

Nýskráningar umfram gjaldþrot voru því 147 á fyrstu sex mánuðum ársins samanborið við 138 á sama tíma í fyrra. Fjölgun fyrirtækja bendir til þess að töluverð virkni sé enn í greininni en hlutfall lausra starfa í hagkerfinu er hæst í byggingariðnaði.  

Um ein af hverjum sex nýskráningum fyrirtækja í byggingariðnaði

Á fyrri hluta þessa árs voru nýskráð 1.765 fyrirtæki í atvinnurekstri. Þar af voru flestar nýskráningar í byggingarstarfsemi, eða 282, sem jafngildir um einni af hverjum sex nýskráningum allra fyrirtækja í hagkerfinu.  Lesa má nánar um þróun í byggingariðnaði í nýjustu mánaðarskýrslu HMS sem kom út í síðustu viku. 

Fyrirtækjum í byggingariðnaði fjölgar milli ára

Teikn eru á lofti um að hægari fólksfjölgun muni draga úr íbúðaþörf í ár

Færri nýjar íbúðir komu inn á markað á fyrri hluta þessa árs samanborið við fyrri hluta árs 2024 og 2023.

Enn er íbúðaskuld til staðar sem safnaðist aðallega upp á árunum 2017 til 2019 þegar uppbygging íbúða náði ekki að halda í við fjölgun íbúa

Undanfarin ár hefur mikil fólksfjölgun verið drifin áfram af aðflutningi erlendra ríkisborgara. Hægst hefur á þessari þróun en aðfluttir erlendir ríkisborgarar umfram brottflutta voru aðeins 1.700 á fyrri hluta þessa árs, samanborið við 2.380 á sama tíma í fyrra og 3.900 árið þar áður.

Á öðrum ársfjórðungi voru aðfluttir umfram brottflutta í heildina 1.350, sem eru talsvert fleiri en á fyrsta ársfjórðungi þegar þeir voru 190, en þó ekki margir miðað við annan ársfjórðung í sögulegu samhengi. Síðast voru aðfluttir umfram brottflutta færri á öðrum ársfjórðungi árið 2021.


Út frá nýjustu mælingu Hagstofu og árstíðarmynstri fyrri ára má gera ráð fyrir því að íbúum fjölgi um u.þ.b. 5.500 manns í ár, eða um 1,4% af núverandi íbúafjölda. Lágspá í mannfjöldaspá Hagstofu gerir hins vegar ráð fyrir um 1,8% fjölgun. Ef fram heldur sem horfir og fjölgun íbúa verður hægari en gert var ráð fyrir mun það, að öðru óbreyttu, koma til með að draga úr íbúðaþörf í ár.

Íbúðaskuld hefur myndast á síðustu árum, þar sem fjölgun íbúða hefur ekki haldið í við fjölgun fullorðinna einstaklinga. 

Á meðfylgjandi mynd, sem tekin er úr nýjustu mánaðarskýrslu HMS, er borin saman íbúðauppbygging og fólksfjölgun frá árinu 2006 ásamt spá fyrir árin 2025 til 2027. Árin 2006 og fram að efnahagshruni 2008 einkenndust af mikilli íbúðauppbyggingu og talsverðri mannfjölgun. Á árunum 2009 til 2011 fækkaði svo íbúum landsins hratt, auk þess sem íbúðauppbygging dróst saman. Íbúum og íbúðum fjölgaði svo með stöðugum hætti næstu árin.

Frá árinu 2015 hefur íbúðaskuld myndast, en líkt og myndin hér að ofan sýnir fjölgaði íbúðum ekki í takt við fjölgun fullorðinna íbúa árin 2017-2019 og 2022-2024. Á tímabilinu 2015-2024 fjölgaði fullorðnum einstaklingum um 22 prósent, á meðan fullbúnum íbúðum fjölgaði um 19 prósent.

Mögulegt er að íbúðaskuldin gæti minnkað í ár, en HMS spáði því í mars að margar íbúðir geti orðið fullbúnar í ár á meðan rauntölur sýna að hægt hefur á fólksfjölgun.

Þó er mikil óvissa um bæði fólksfjölgun og íbúðauppbyggingu næstu ára. Hagstofa gerir enn ráð fyrir töluverðri fólksfjölgun á árunum 2025-2027 og nýjustu tölur af byggingarmarkaðnum gefa til kynna að farið sé að hægja á uppbyggingu íbúða.

Á öðrum fjórðungi þessa árs komu 703 nýjar íbúðir á markað, samanborið við 830 á sama tíma í fyrra og 848 á öðrum ársfjórðungi 2023. Á fyrri hluta þessa árs komu því 1.483 nýjar íbúðir á markað samanborið við 1.599 og 1.624 á fyrri hluta áranna 2024 og 2023.

Spá um hversu margar íbúðir munu koma fullbúnar inn á markaðinn í ár, 2026 og 2027 er byggð á talningu HMS á fjölda íbúða í byggingu frá því í mars á þessu ári. Líkt og fram kemur í frétt HMS hófst septembertalning í þessari viku og til stendur að kynna niðurstöður nýrrar íbúðatalningar á opnum kynningarfundi 23. september næstkomandi.

Ef umfang íbúðauppbyggingar helst óbreytt á seinni helmingi þessa árs og mannfjöldaspá Hagstofu rætist má búast við að íbúðaskuldin aukist á næstu tveimur árum. HMS mun fylgjast náið með stöðu íbúðauppbyggingar og fólksfjölgunar í haust til að meta óuppfyllta íbúðaþörf á markaði.

Tekið að hægja á íbúðauppbyggingu samhliða hægari fólksfjölgun

Mánaðarskýrsla HMS fyrir ágúst 2025 er komin út, en hana má nálgast með því að smella á hnappinn hér fyrir neðan. Í skýrslunni kemur meðal annars fram að á fasteignamarkaði hafi íbúðaverð hækkað í takt við verðlag síðustu tólf mánuði og að nýjar íbúðir seljist sjaldan á undirverði þrátt fyrir dræma sölu. Í skýrslunni kemur einnig fram að áhrif hærri húsnæðisbóta á leigumarkaði séu horfin vegna leiguverðshækkana.

Gogn_manadarskyrsla_agust25HMS.xlsx

Íbúðaverð hefur hækkað í takt við verðlag síðustu 12 mánuði

Á fasteignamarkaði er eftirspurn í takt við meðaltal síðustu ára, á meðan framboð er mikið í sögulegu samhengi. Íbúðaverð hefur hækkað í takt við verðbólgu á síðustu 12 mánuðum, en á höfuðborgarsvæðinu lækkaði það lítillega að raunvirði á milli júlímánaða 2024 og 2025.

Á höfuðborgarsvæðinu er áberandi munur á markaði fyrir notaðar íbúðir og nýjar þar sem kaupsamningar um nýjar íbúðir á fyrri hluta ársins voru 40% færri en á sama tíma í fyrra á meðan markaður fyrir notaðar íbúðir hefur verið í meira jafnvægi.

Þrátt fyrir dræma sölu seljast nýjar íbúðir sjaldan á undirverði, en um 38 prósent nýrra íbúða seldust undir auglýstu söluverði í júní og er það ekki frábrugðið fyrri árum. Frá áramótum hefur þó færst í aukana að verð sé lækkað á auglýstum íbúðum í nýbyggingum á höfuðborgarsvæðinu.

Fjöldi verðlækkana á nýjum íbúðum á söluskrá svipar nú til þess sem þekktist á árinu 2023 þegar vaxtahækkunarferli Seðlabankans var í fullum gangi, kaupsamningum fækkaði og fasteignaverð lækkaði lítillega að raunvirði.

Áhrif hærri húsnæðisbóta horfin vegna leiguverðshækkana

Leigumarkaðurinn er virkur, en um nýir 1.700 leigusamningar tóku gildi í leiguskrá HMS í júlí. Áhrifin af hækkun húsnæðisbóta í júní 2024 eru nú að mestu leyti gengin til baka, þar sem leiguverð hefur hækkað álíka mikið og húsnæðisbæturnar. Meðalleigufjárhæð allra heimila sem þiggja húsnæðisbætur hefur hækkað um rúmar 20 þúsund krónur milli júlímánaða 2024 og 2025, eða um 10,8%.

Nettó óverðtryggð lántaka nálgast núllið í fyrsta skiptið í tvö ár

Á lánamarkaði hafa hrein ný íbúðalán til heimila aukist, sér í lagi óverðtryggð húsnæðislán. Umfang nýrra íbúðalána er þó enn töluvert undir því sem það var áður en vaxtahækkunarferli Seðlabankans hófst árið 2022.

Á byggingarmarkaði eru teikn um að hægari fólksfjölgun muni draga úr íbúðaþörf í ár, en enn er íbúðaskuld sem safnaðist aðallega upp á árunum 2017 til 2019 þegar uppbygging íbúða náði ekki að halda í við fjölgun íbúa. Vísbendingar eru um að farið sé að hægja á íbúðauppbyggingu en færri íbúðir komu nýjar inn á markað á fyrri hluta þessa árs samanborið við fyrri hluta árs 2024 og 2023.

Strandabyggð hefur bæst við notendahóp umsóknarviðmóts byggingarleyfa hjá HMS. Þetta er mikilvægt skref í þeirri vegferð að samræma og einfalda umsókn og útgáfu byggingarleyfa hjá öllum sveitarfélögum á landinu og stuðla að vandaðri mannvirkjagerð til framtíðar. Með beinu aðgengi að reglulega uppfærðum gögnum um byggingarleyfisumsóknir og afgreiðslu þeirra fæst stórbætt yfirsýn yfir stöðu uppbyggingar á Íslandi.  


Ath að byggingarfulltrúi í Strandabyggð sinnir einnig eftirfarandi sveitarfélögum

Umsóknarviðmót byggingarleyfa í Strandabyggð komið í loftið

Þjónustuflokkar

Þjónustuflokkar

Umsóknarviðmót byggingarleyfa í Strandabyggð komið í loftið

Póstlisti HMS

Útgáfuáætlun

Póstlisti HMS

Útgáfuáætlun

Fleiri fréttir

Umsóknarviðmót byggingarleyfa í Húnabyggð komið í loftið

Fyrirtækjum í byggingariðnaði fjölgar milli ára

Tekið að hægja á íbúðauppbyggingu samhliða hægari fólksfjölgun

Mánaðarskýrsla HMS ágúst 2025

Fleiri fréttir

Umsóknarviðmót byggingarleyfa í Húnabyggð komið í loftið

Fyrirtækjum í byggingariðnaði fjölgar milli ára

Tekið að hægja á íbúðauppbyggingu samhliða hægari fólksfjölgun

Mánaðarskýrsla HMS ágúst 2025