Hlutverk Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar er að vernda líf og heilsu manna, eignir og umhverfi með því að tryggja faglegan undirbúning mannvirkjagerðar og virkt eftirlit með gæðum, öryggi og heilnæmi. Að stuðla að stöðugleika á húsnæðismarkaði og tryggja almenningi aðgengi...

Húsnæðis- og mannvirkjastofnun

Skráðu þig á póstlista HMS og fáðu allar nýjustu fréttir sendar í pósthólfið þitt.

Póstlisti HMS

Fræðsla og forvarnir

Gögn og mælaborð

Brunavarnir

Burður

Byggingarreglugerð

Byggingarvörur

Fagaðilar í mannvirkjagerð

Fasteignaskrá

Húsnæðisáætlanir

Húsnæðisbætur og leigumál

Landeignaskrá

Lán til einstaklinga

Lán til lögaðila

Lífsferilsgreining (LCA)

Mannvirkjarannsóknasjóður - Askur

Mannvirkjaskrá

Markaðseftirlit

Rafmagnsöryggi

Stofnframlög

Þjónustuflokkar

Húsnæðisbætur

Lánavefur

Öryggi mannvirkja

Sveitarfélagsgátt

Um HMS

Fréttir

Gjaldskrá HMS

Lög og reglugerðir

Umsóknir og eyðublöð

Útgefið efni

Vaxtatafla

Gildum leigusamningum í leiguskrá HMS hefur fjölgað um rúmlega 4 þúsund á milli októbermánaða 2024 og 2025

Virkum leitendum á leiguvefnum Myigloo.is fækkar á milli mánaða

Eftirspurnarþrýstingur er minni á leigumarkaði á sama tíma og leiguverð hækkar hægar

Alls tóku 1.448 nýir leigusamningar gildi í leiguskrá HMS í október á sama tíma og 879 samningar féllu úr gildi. Skráðir leigusamningar hjá HMS sem eru í gildi eru nú um 27.500 talsins, líkt og sjá má í leiguverðsjá.

Gildum leigusamningum sem skráðir eru hjá HMS hefur fjölgað hratt frá því að ný leiguskrá tók gildi í janúar 2023. Á milli októbermánaða 2024 og 2025 hefur gildum samningum fjölgað um rúmlega 4 þúsund.

Á myndinni hér að ofan má sjá fjölda gildra leigusamninga í hverjum mánuði eftir tegund leigu. Meira en helmingur gildra leigusamninga í leiguskrá í október eru markaðsleigusamningar, eða 63% samninga. Hlutdeild markaðsleigusamninga hefur farið vaxandi, en í janúar 2024 vörðuðu um 55% gildra leigusamninga íbúðir sem leigðar eru út á markaðslegum forsendum.

Færri leigjendur keppast um hverja íbúð

Leiguvefurinn Myigloo.is er markaðstorg fyrir leigjendur og leigusala. Meginþorri leigusamninga sem skila sér þaðan í leiguskrá HMS eru vegna leiguíbúða sem leigðar eru út af einstaklingum. Fyrir vikið gefur gagnasafn Myigloo.is nokkuð raunsæja mynd af þróun þess hluta markaðarins.

Á meðfylgjandi grafi má sjá fjölda virkra leitenda, en það eru notendur sem sækja að minnsta kosti einu sinni um leiguhúsnæði innan hvers mánaðar á Myigloo.is. Í september og október fækkaði virkum leitendum nokkuð, sem bendir til þess að eftirspurn eftir leiguhúsnæði hafi minnkað. Alls sóttu 1.259 notendur Myigloo.is að minnsta kosti einu sinni um leiguhúsnæði í október og 1.489 notendur í september. Til samanburðar hafa virkir leitendur verið á bilinu 1.500 til 1.800 í hverjum mánuði frá ársbyrjun.

Á sama tíma og virkum leitendum hefur fækkað undanfarna mánuði hefur markaðsleigusamningum sem skráðir eru af Myigloo.is fjölgað lítillega. Þessi þróun bendir til þess að eftirspurnarþrýstingur á leigumarkaði hafi minnkað undanfarið, þar sem færri tilvonandi leigjendur keppast nú um hverja íbúð en áður. Á sama tíma nam 12 mánaða hækkun vísitölu leiguverðs 7,4% í september í ár, en til samanburðar nam 12 mánaða hækkun vísitölunnar 10,5% í september í fyrra.

Minni eftirspurnarþrýstingur mælist á leigumarkaði

Yfir þúsund kaupsamningum var þinglýst í október þrátt fyrir óvissu á lánamarkaði

Íbúðalán á breytilegum vöxtum eru nú nánast ófáanleg hjá bönkunum en lífeyrissjóðirnir hafa ekki enn kynnt breytingar á lánaframboði

Kaupsamningar voru fleiri í október heldur en í september, þrátt fyrir óvissu á lánamarkaði vegna vaxtamálsins svokallaða. Lánakjör fyrstu kaupenda hafa versnað umfram kjör annarra á síðustu vikum, auk þess sem færri lánaform standa þeim til boða. Þetta er á meðal þess sem fjallað verður ítarlega um í næstu mánaðarskýrslu HMS.

Þinglýstir kaupsamningar um íbúðarhúsnæði voru að minnsta kosti 1.037 í nýliðnum októbermánuði samkvæmt bráðabirgðatölum úr mælaborði HMS um veltu og fjölda kaupsamninga. Til samanburðar voru þinglýstir kaupsamningar 985 talsins í septembermánuði. Fjölgun kaupsamninga milli mánaða í október virðist að mestu leyti drifin áfram af lögaðilum sem kaupendum, þó samningum þar sem einstaklingar voru kaupendur hafi jafnframt fjölgað lítillega milli mánaða.

Nokkur tími getur liðið frá því að lánsumsókn er samþykkt þar til kaupsamningur er undirritaður. Þeir kaupsamningar sem dagsettir eru í seinni hluta októbermánaðar geta því varðað viðskipti sem áttu sér stað áður en vaxtadómurinn féll og aðgengi að lánsfjármagni var takmarkað.

Lánakjör fyrstu kaupenda hafa versnað á síðustu vikum

Arion banki, Íslandsbanki og Landsbankinn hafa skert lánaframboð sitt vegna vaxtamálsins  og er nú hvergi hægt að taka verðtryggt lán á breytilegum vöxtum. Samhliða tilkynningum um breytt lánaframboð lækkuðu bankarnir hámarksveðhlutfall fyrir grunnlán niður í 50%, en sú breyting er í samræmi við innleiðingu CRR III reglugerðarinnar sem kveður á um breyttar áhættuvogir fyrir íbúðalán eftir veðhlutföllum.

Minna lánaframboð og lægra hámarksveðhlutfall fyrir grunnlán er ígildi vaxtahækkunar fyrir fyrstu kaupendur, sem taka lán með mikilli veðsetningu. Í meðfylgjandi töflu má sjá samanburð á vaxtakjörum fyrir og eftir breytingar fyrir lán með 70% veðhlutfall eftir lánastofnunum og tegund lána.

Ofangreindar breytingar eru ekki til þess fallnar að bæta lánakjör á íbúðalánum heldur frekar að rýra lánakjör, a.m.k. á lánum með veðhlutfall yfir 50%. Breytilegir vextir á óverðtryggðum lánum frá Landsbankanum hækka um 1 prósentustig og fastir óverðtryggðir vextir hækka um 0 – 0,56 prósentustig hjá bönkunum þremur. Fastir vextir af verðtryggðum lánum hækka hins vegar um 0,05 – 0,4 prósentustig hjá bönkunum.

Uppfært 14. nóvember kl. 16:00. Í fyrri útgáfu fréttarinnar voru rangar tölur fyrir vexti bankanna fyrir breytingu.

Mikil umsvif á fasteignamarkaði í október þrátt fyrir breytingar á lánamarkaði

Dagana 5. – 6. nóvember fór fram námskeið á vegum Brunamálaskólans fyrir stjórnendur slökkviliða í landinu. Viðfangsefni námskeiðsins var „Áfallastreita og félagastuðningur“ og fyrirlesari var Styrkár Hallsson sálfræðingur frá sálfræðistofunni Sálfræðingarnir ehf.  

Námskeiðið, sem haldið var á Hótel Varmalandi, var vel sótt og voru 35 stjórnendur frá 20 slökkviliðum alls staðar að af landinu.

Á námskeiðinu var farið m.a. yfir hugtakið streita og hverjar helstu tegundir og orsakir streitu eru.  Áföll og kvíði voru tekin fyrir ásamt áfallastreituröskun og helstu áhættuþáttum hennar. Þá var félagastuðningur stór partur af námskeiðinu.

Námskeiðið heppnaðist mjög vel og var umræða þátttakenda mjög lifandi og skemmtileg. Þá var ekki annað að heyra á þátttakendum í lok námskeiðs en að fólk væri mjög ánægt með námskeiðið og það hefði verið gagnlegt og fræðandi.

Brunamálaskólinn þakkar Styrkári og þátttakendum kærlega fyrir samveruna og þakkar starfsfólkinu á Hótel Varmalandi fyrir góðar móttökur.

Til stendur að halda svipað námskeið á vordögum fyrir stjórnendur slökkviliða þar sem viðfangsefnið verður fjárhagsáætlanagerð. Verður það auglýst nánar síðar.

Hér má sjá fleiri myndir frá námskeiðinu:

Námskeið í áfallastreitu og félagastuðning fyrir stjórnendur slökkviliða

Skráningarskylda leigusamninga í leiguskrá HMS mun framvegis ná til allra sem leigja út húsnæði til íbúðar

Ný lög koma í veg fyrir að leigufjárhæð breytist á fyrstu tólf mánuðum leigusamnings

Almenn skráningarskylda leigusamninga bætir upplýsingagjöf um leigumarkaðinn

Þann 10. nóvember síðastliðinn samþykkti Alþingi frumvarp félags- og húsnæðismálaráðherra um breytingu á húsaleigulögum. Meginmarkmið þessara breytinga er að stuðla að aukinni langtímaleigu og gera breytingar á leigufjárhæð fyrirsjáanlegri.

Almenn skráningarskylda leigusamninga innleidd

Í lögunum, sem taka gildi þann 1. janúar 2026, er einnig mælt fyrir um almenna skráningarskyldu húsaleigusamninga í leiguskrá HMS. Áður náði sú skylda eingöngu yfir þau tilfelli þegar leigusali hafði fleiri en tvær íbúðir í útleigu. Þessi breyting mun enn frekar auka getu íslenskra stjórnvalda, hagaðila og almennings til að nálgast raunsannar upplýsingar um leigumarkaðinn á Íslandi. Skráningarskyldan er grundvallaratriði þegar kemur að því að taka upplýstar ákvarðanir um málaflokkinn.

Frumvarpið felur einnig í sér breytingu á tekjuskattslögum þannig að sú skattaívilnun sem einstaklingar nutu vegna útleigu verður háð því að leigusamningurinn hafi verið skráður í leiguskrá HMS.

Föst leiga fyrstu tólf mánuðina og aukin upplýsingaöflun

Leigufjárhæð tímabundinna samninga getur ekki tekið breytingum ef samningur er gerður til skemmri tíma. Óheimilt verður því að semja um að leigufjárhæð tímabundinna samninga taki breytingum fyrstu tólf mánuði samningsins. Þetta þýðir að leiguverð breytist ekki vegna vísitöluhækkana eða annarra forsendna fyrr en að tólf mánuðum liðnum. Samningar sem eru til skemmri tíma en það haldaþví  sömu leigufjárhæð allan samningstímann.

Leigusamningar í leiguskrá HMS verða ekki lengur undanþegnir upplýsingarétti almennings sem er liður í að auka gagnsæi varðandi leigumarkaðinn á Íslandi. Eftir sem áður verða einstakir húsaleigusamningar þó ekki aðgengilegir nema vegna lögmætra ástæðna.

Nánari upplýsingar um skráningu húsaleigusamninga um íbúðarhúsnæði í leiguskrá HMS er að finna á island.is.

Ný húsaleigulög styrkja rétt leigjenda og auka gagnsæi á markaðnum

Fimmtudaginn 20. nóvember verður haldinn opinn fundur um þróun of framtíðahorfur íbúðarmarkaðar á Austurlandi. Fundurinn verður haldinn í húsnæði Austurbrúar, Búðareyri 1 á Reyðarfirði, kl. 11:45 og er opinn öllum. Að fundinum standa HMS, Tryggð byggð og Austurbrú. 

Á fundinum verður fjallað um atvinnuþróun í landsbyggðunum, stöðuna á íbúðamarkaði og stafræn byggingarleyfi. 

Staðan í Fjarðabyggð
Jóna Árný Þórðardóttir, bæjarstjóri Fjarðabyggðar 

Staða íbúðauppbyggingar 
Jón Örn Gunnarsson, sérfræðingur húsnæðisáætlana hjá HMS 

Stafræn byggingarleyfi 
Dagný Geirdal, verkefnastjóri Mannvirkjaskrár hjá HMS 

 Fundarstjóri verður Þuríður Lillý Sigurðardóttir, varaformaður Sambands sveitarfélaga á Austurlandi. 

Húsið opnar kl. 11:45 og verður boðið upp á léttar veitingar meðan á fundi stendur. Fundargestum er boðið samtal við frummælendur eftir fundinn. 

Við bjóðum öll velkomin á fundinn og hlökkum til að sjá ykkur. 

Þróun og framtíðarhorfur íbúðamarkaðar og byggingarmála á Austurlandi

Þróun og framtíðarhorfur íbúðamarkaðar og byggingarmála á Austurlandi

Póstlisti HMS

Útgáfuáætlun

Póstlisti HMS

Útgáfuáætlun

Fleiri fréttir

Minni eftirspurnarþrýstingur mælist á leigumarkaði

Mikil umsvif á fasteignamarkaði í október þrátt fyrir breytingar á lánamarkaði

Námskeið í áfallastreitu og félagastuðning fyrir stjórnendur slökkviliða

Ný húsaleigulög styrkja rétt leigjenda og auka gagnsæi á markaðnum

Fleiri fréttir

Minni eftirspurnarþrýstingur mælist á leigumarkaði

Mikil umsvif á fasteignamarkaði í október þrátt fyrir breytingar á lánamarkaði

Námskeið í áfallastreitu og félagastuðning fyrir stjórnendur slökkviliða

Ný húsaleigulög styrkja rétt leigjenda og auka gagnsæi á markaðnum