Hlutverk Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar er að vernda líf og heilsu manna, eignir og umhverfi með því að tryggja faglegan undirbúning mannvirkjagerðar og virkt eftirlit með gæðum, öryggi og heilnæmi. Að stuðla að stöðugleika á húsnæðismarkaði og tryggja almenningi aðgengi...

Húsnæðis- og mannvirkjastofnun

Skráðu þig á póstlista HMS og fáðu allar nýjustu fréttir sendar í pósthólfið þitt.

Póstlisti HMS

Fræðsla og forvarnir

Gögn og mælaborð

Brunavarnir

Byggingarreglugerð

Byggingarvörur

Fagaðilar í mannvirkjagerð

Fasteignaskrá

Húsnæðisáætlanir

Húsnæðisbætur og leigumál

Landeignaskrá

Lán til einstaklinga

Lán til lögaðila

Lífsferilsgreining (LCA)

Mannvirkjarannsóknasjóður - Askur

Mannvirkjaskrá

Markaðseftirlit

Rafmagnsöryggi

Stofnframlög

Þjónustuflokkar

Húsnæðisbætur

Lánavefur

Öryggi mannvirkja

Sveitarfélagsgátt

Um HMS

Fréttir

Gjaldskrá HMS

Lög og reglugerðir

Umsóknir og eyðublöð

Útgefið efni

Vaxtatafla

Alls 3.498 nýir leigusamningar tóku gildi í ágúst, þar af flestir um íbúðir á vegum óhagnaðardrifinna leigufélaga

Flestir leigusamningar um námsmannaíbúðir eru á höfuðborgarsvæðinu og á Akureyri

Meðalleiguverð lækkar gjarnan í ágúst en meðalfermetraverð fylgir ekki sömu árstíðarsveiflum

Alls tóku 3.498 nýir leigusamningar gildi í leiguskrá í ágúst á sama tíma og 2.890 samningar féllu úr gildi. Flestir nýir leigusamningar vörðuðu íbúðir á vegum óhagnaðardrifinna leigufélaga, eða um 64%.

Óhagnaðardrifin leigufélög reka meðal annars námsgarða sem leigja út íbúðir til námsmanna en leigusamningar um slíkar íbúðir taka iðulega gildi við upphaf skólaárs í ágúst og falla úr gildi undir lok skólaárs í maí. Á myndinni hér að neðan má sjá fjölda leigusamninga sem tóku gildi og féllu úr gildi eftir tegund leigusala á höfuðborgarsvæðinu og á landsbyggðinni.

Flestir nýjir samningar um námsmannaíbúðir á höfuðborgarsvæðinu og á Akureyri

Flestir leigusamningar um íbúðir á vegum óhagnaðardrifinna leigufélaga tóku gildi á höfuðborgarsvæðinu í ágúst en fjölgun leigusamninga um námsmannaíbúðir var sérstaklega áberandi á landsbyggðinni. Leigusamningar um námsmannaíbúðir voru einkum margir á Akureyri í ágúst en lítið er um nýja leigusamninga um námsmannaíbúðir í sveitarfélögunum í nágrenni höfuðborgarsvæðisins.

Námsmannaíbúðir draga niður meðalleiguverð í ágúst

Samhliða gildistöku fjölda leigusamninga um námsmannaíbúðir í ágúst lækkar meðalleiguverð gjarnan þar sem námsmannaíbúðir eru oft litlar stúdíóíbúðir og leiguverð þar af leiðandi lægra en fyrir stærri íbúðir. Meðalleiguverð á landinu öllu lækkaði til að mynda úr rúmum 229 þúsund krónum í júlí síðastliðnum niður í rúmar 184 þúsund krónur í ágústmánuði, líkt og sjá má á hægri hluta meðfylgjandi myndar þar sem rauðu punktarnir sýna gildi fyrir ágústmánuði undanfarin ár.

Meðalleiguverð á hvern fermetra fylgir aftur á móti ekki sömu árstíðarsveiflum og heildarleiguverð þar sem fermetraverð minni íbúða er almennt hærra en fermetraverð stærri íbúða, m.a. vegna minnkandi jaðarnytja og hærri byggingarkostnaðar. Meðalfermetraverð er því að jafnaði stöðugra yfir árið líkt og sjá má á vinstri hluta myndarinnar hér að ofan. Meðalfermetraverð nýrra leigusamninga á landsvísu lækkaði þó milli mánaða úr um 3.670 krónum í júlí niður í um 3.530 krónur í ágúst.

Byrjun skólaársins setur mark sitt á leigumarkaðinn

Íbúðum í byggingu og byggingaráformum fjölgar milli mánaða 

Lokið hefur verið við byggingu á 2.328 íbúðum á árinu 

Rúmlega þriðjungur fjölbýlisíbúða í byggingu eru stærri en 100 fermetrar 

Samkvæmt mælaborði íbúða í byggingu eru nú samtals 5.511 íbúðir skráðar í byggingu um allt land. Einnig hafa verið gefin út byggingarleyfi eða skráð samþykkt byggingaráform fyrir 1.416 íbúðir, en framkvæmdir við þær eru ekki hafnar. 

Það sem af er ári hefur verið lokið við byggingu á 2.328 íbúðum, þar af 2.230 nýjum íbúðum. Af íbúðum í byggingu eru 2.437 (44%) eru á seinni stigum framkvæmda og 3.051 (56%) á fyrri stigum framkvæmda.  

Af þeim íbúðum sem hafa orðið fullbúnar á árinu eru 64% þeirra á höfuðborgarsvæðinu, 16% á Suðurlandi og um 8% á Suðurnesjum.  

Minna byggt af íbúðum undir 60 fermetrum 

Tæplega 77% íbúða í byggingu á landinu eru í fjölbýlum en hlutfallið er enn hærra ef höfuðborgarsvæðið er skoðað sérstaklega, þar er hlutfallið um 89%. Tölur um fjölbýlisíbúðir í byggingu sýna að hlutfall smærri íbúða er mjög lágt miðað við fullbúnar íbúðir. Aðeins 8,7% íbúða í byggingu eru undir 60 fermetra að stærð, til samanburðar eru nálægt 14% fullbúinna fjölbýlisíbúða undir 60 fermetrum. Í stærðarflokknum 80–100 fermetrar er hlutfallið 31,3% í byggingu samanborið við 26,5% í fullbúnum íbúðum, sem sýnir að þessi stærð er sérstaklega áberandi í nýjum verkefnum. 

Tölurnar sýna að hlutfall smærri íbúða er mun lægra á nýbyggingamarkaði en í núverandi húsnæðisstofni. Rúmlega þriðjungur allra fjölbýlisíbúða sem nú eru í byggingu er 100 fermetrar eða stærri, sem bendir til þess að nýbyggingar beinist í ríkari mæli að stærri íbúðum. 

HMS fylgist reglulega með framvindu íbúðauppbyggingar og uppfærir matsstig íbúða í samræmi við raunstöðu þeirra í framkvæmdarferlinu. Matsstig íbúða sýna framvindu byggingarferlisins, allt frá útgáfu byggingarleyfis til fullgerðrar íbúðar.  

HMS stendur fyrir talningu íbúða í byggingu á landinu öllu í mars og september ár hvert. Í talningunni er farið um öll byggingarsvæði landsins og lagt mat á framvindu hverrar íbúðar. Septembertalning HMS er að ljúka og stendur til að kynna niðurstöður hennar á opnum kynningarfundi þann 23. september næstkomandi.  

Meira líf á markaði fyrir notaðar íbúðir í júlímánuði samanborið við fyrri ár

Áfram hægist á raunverðshækkun vísitölu íbúðaverðs sem mælist nú 0,18 prósent undanfarna tólf mánuði

Hrein ný íbúðalán til heimila ekki verið hærri í einum mánuði síðan 2021

Þinglýstir kaupsamningar voru 1.047 talsins í júlímánuði, en þeir voru álíka margir í maí og júní. Velta á fasteignamarkaði var rúmlega 81,2 milljarðar króna og meðalvelta á hvern kaupsamning var þannig 77,9 milljónir króna.

Á mynd hér að neðan má sjá mánaðarlegar tölur um fjölda kaupsamninga eftir tegund íbúða frá janúar til júlí, samanborið við meðaltöl og staðalfrávik fyrir tímabilið 2015 til 2024.

Líkt og myndin sýnir hefur fjöldi kaupsamninga um nýjar íbúðir verið aðeins undir meðaltali síðustu tíu ára á undanförnum þremur mánuðum. Á fyrstu 7 mánuðum ársins hafa að meðaltali 149 nýjar íbúðir selst í hverjum mánuði, en til samanburðar hafa að meðaltali 165 nýjar íbúðir selst mánaðarlega á síðustu tíu árum.

Hins vegar hefur fjöldi kaupsamninga um notaðar íbúðir verið í takt við meðaltal síðustu tíu ára á undanförnum þremur mánuðum. Alls voru 899 kaupsamningum þinglýst í júlímánuði sem er töluvert yfir júlímeðaltali síðustu tíu ára.

Hrein ný íbúðalán til heimila ekki hærri í fjögur ár

Hrein ný íbúðalán til heimila námu alls 25,2 milljörðum króna í júlí og á föstu verðlagi þarf að leita aftur til september 2021 til að finna hærri lánveitingar til heimila vegna fasteignakaupa í einum mánuði. Á þeim tíma voru nafnvextir með lægsta móti en stýrivextir stóðu í 1% í september 2021.

Líkt og sjá má á myndinni hér að ofan voru hrein ný óverðtryggð íbúðalán til heimila, þ.e. lántökur umfram upp- og umframgreiðslur, í fyrsta skipti jákvæð frá því í janúar 2023. Á þeim tíma voru um 55% allra íbúðalána heimila á óverðtryggðum vöxtum en í júlí var hlutdeild þeirra 38%. Hækkandi nafnvaxtastig ásamt þrengri lánþegaskilyrðum Seðlabankans ýtti undir ásókn heimila í verðtryggð lán og þannig hefur hlutdeild slíkra lána hækkað á sama tíma og hlutdeild óverðtryggðra lána hefur lækkað.

Útlit fyrir ágætis virkni á fasteignamarkaði í ágúst

Fyrstu tölur um kaupsamninga í ágúst má finna í mælaborði HMS um veltu og fjölda kaupsamninga, en samkvæmt mælaborðinu voru að minnsta kosti 865 kaupsamningar gefnir út um íbúðarhúsnæði í ágústmánuði.

Á sama tíma og virkni á fasteignamarkaðnum er töluverð hefur hægst á verðhækkunum en raunverðshækkun íbúðaverðs mældist 0,18 prósent í júlí samanborið við 0,52 prósent í júní og 1,87 prósent í maí, líkt og lesa má um í frétt á vef HMS. Þó ber að hafa í huga að mikið framboð íbúða þessi misserin heldur að öllum líkindum aftur að verðhækkunum.

Í því samhengi má nefna að fjöldi nýrra íbúða á markaði hefur nær tvöfaldast frá upphafi árs 2023 en í heildina voru um 5.000 íbúðir til sölu á landinu öllu í upphafi september og þar af um 2.000 nýjar íbúðir.

Vísitala íbúðaverðs í ágúst verður gefin út þriðjudaginn 16. september nk.

Yfir þúsund kaupsamningar um íbúðarhúsnæði í júlí

HMS, Samtök fyrirtækja í fjármálaþjónustu, Samtök iðnaðarins og Slökkvilið höfuðborgarsvæðisins stóðu fyrir ráðstefnunni Brunavarnir og öryggi til framtíðar sem haldin var þann 4. september.  Ráðstefnan var haldin vegna þess að fimm ár eru liðinn frá eldsvoðanum á Bræðraborgarstíg sem var mannskæðasti bruni þessarar aldar.  

Á ráðstefnunni var gerð grein fyrir stöðu umbótavinnu sem ráðist var í eftir brunann, en í honum létust þrír einstaklingar á þrítugsaldri, nokkrir slösuðust og húsið eyðilagðist nær alveg.

12 af 13 tillögum komnar til framkvæmda eða eru í vinnslu

Í kjölfar brunans hófst víðtæk vinna þar sem stofnanir og atvinnulíf tóku höndum saman til að efla öryggi og bæta eftirlit. HMS leiddi þverfaglegan samráðsvettvang sem árið 2021 lagði fram þrettán úrbótatillögur beint til þriggja ráðuneyta.

Nú, fimm árum síðar, hafa 12 af 13 úrbótatillögum annað hvort komist til framkvæmda eða eru í vinnslu samkvæmt samantekt HMS sem kynnt var á ráðstefnunni. Tillaga 13, sem ekki hefur enn komist á framkvæmdastig, felst í að ráðist verði í endurskoðun á lögum um brunatryggingar með það að markmiði að auka hvata húseigenda til að sinna brunavörnum í gegnum brunatryggingar. Bent var á ráðstefnunni að horfa mætti til jákvæðrar reynslu Svía í þeim efnum.

Hér fyrir neðan er yfirlit yfir tillögurnar 13. Þrátt fyrir að mikið hafi áunnist á þeim tíma sem liðinn er frá brunanum, er brýnt að halda áfram eftirfylgni með þessum verkefnum. Brunavarnir eru ekki tímabundin vinna heldur viðvarandi verkefni sem snertir allt samfélagið.

Fimm ár frá Bræðraborgarstíg – 12 af 13 úrbótatillögum komnar til framkvæmda eða í vinnslu

HMS óskar landsmönnum öllum gleðilegra jóla og farsældar á komandi ári

HMS óskar landsmönnum öllum gleðilegra jóla og farsældar á komandi ári

Póstlisti HMS

Útgáfuáætlun

Póstlisti HMS

Útgáfuáætlun

Fleiri fréttir

Byrjun skólaársins setur mark sitt á leigumarkaðinn

Byggingaráformum fjölgar

Yfir þúsund kaupsamningar um íbúðarhúsnæði í júlí

Fimm ár frá Bræðraborgarstíg – 12 af 13 úrbótatillögum komnar til framkvæmda eða í vinnslu

Fleiri fréttir

Byrjun skólaársins setur mark sitt á leigumarkaðinn

Byggingaráformum fjölgar

Yfir þúsund kaupsamningar um íbúðarhúsnæði í júlí

Fimm ár frá Bræðraborgarstíg – 12 af 13 úrbótatillögum komnar til framkvæmda eða í vinnslu