Hlutverk Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar er að vernda líf og heilsu manna, eignir og umhverfi með því að tryggja faglegan undirbúning mannvirkjagerðar og virkt eftirlit með gæðum, öryggi og heilnæmi. Að stuðla að stöðugleika á húsnæðismarkaði og tryggja almenningi aðgengi...

Húsnæðis- og mannvirkjastofnun

Skráðu þig á póstlista HMS og fáðu allar nýjustu fréttir sendar í pósthólfið þitt.

Póstlisti HMS

Fræðsla og forvarnir

Gögn og mælaborð

Brunavarnir

Byggingarreglugerð

Byggingarvörur

Fagaðilar í mannvirkjagerð

Fasteignaskrá

Húsnæðisáætlanir

Húsnæðisbætur og leigumál

Landeignaskrá

Lán til einstaklinga

Lán til lögaðila

Lífsferilsgreining (LCA)

Mannvirkjarannsóknasjóður - Askur

Mannvirkjaskrá

Markaðseftirlit

Rafmagnsöryggi

Stofnframlög

Þjónustuflokkar

Húsnæðisbætur

Lánavefur

Öryggi mannvirkja

Sveitarfélagsgátt

Um HMS

Fréttir

Gjaldskrá HMS

Lög og reglugerðir

Umsóknir og eyðublöð

Útgefið efni

Vaxtatafla

Miðvikudaginn 22. október verður haldinn opinn fundur um þróun og framtíðahorfur íbúðarmarkaðar á Norðurlandi vestra. Fundurinn verður haldinn í húsakynnum HMS, Ártorgi 1 á Sauðárkróki, kl. 15 og er opinn öllum. Að fundinum standa HMS, Tryggð byggð og Samtök sveitarfélaga á Norðurlandi vestra. 

Á fundinum verður fjallað um atvinnuþróun í landsbyggðunum, stöðuna á íbúðamarkaði og stöðu innleiðingar nýs viðmóts byggingarleyfa og næstu skref við þróun viðmótsins. 

Staðan í Skagafirði 
Sigfús Ingi Sigfússon, sveitarstjóri Skagafjarðar 

Íbúðauppbygging og framtíðarhorfur 
Jón Örn Gunnarsson, sérfræðingur húsnæðisáætlana hjá HMS 

Byggingarleyfi á Íslandi – allt á einum stað 
Dagný Geirdal, verkefnastjóri Mannvirkjaskrár hjá HMS 

Fundarstjóri verður Sveinbjörg Rut Pétursdóttir, framkvæmdastjóri SSNV. 

Húsið opnar kl. 14:45 og verður boðið upp á léttar veitingar meðan á fundi stendur. Fundargestum er boðið samtal við frummælendur eftir fundinn. 

Við bjóðum öll velkomin á fundinn og hlökkum til að sjá ykkur. 

Þróun og framtíðarhorfur íbúðamarkaðar og byggingarmála á Norðurlandi vestra

HMS hefur áætlað eignamörk um 750 jarða á Vestfjörðum

Eigendur fá send bréf þess efnis í dag í pósthólfið sitt á island.is

Aðilar hafa 6 vikur til að bregðast við

HMS er vel á veg komið við að kortleggja jarðir á Vestfjörðum og hefur áætlað eignarmörk um 750 jarða í landshlutanum. Hægt er að skoða eignamörkin í landeignaskrá HMS, en þar er einnig að finna áætluð eignamörk fyrir 1.720 jarðir á Norðurlandi.

Áætlun eignamarka á Vestfjörðum er liður í verkefni HMS um að áætla landamerki jarða um allt land, þar sem hnitsett afmörkun liggur ekki fyrir. Hægt er að lesa meira um verkefnið hér, en markmið þess er að bæta landeignaskrá þannig að hún geti þjónað sem heildstætt upplýsingakerfi um eignarhald lands á Íslandi.

Frá því að HMS tók við málaflokki fasteignaskrár hefur stofnunin unnið markvisst að uppbyggingu landeignaskrár. Í upphafi árs 2023 var um 29% flatarmáls Íslands afmarkað í landeignaskrá. Hlutfalið jókst í 39% árið 2024 og nú í október 2025 er það komið upp í 62% með áætlun eignamarka á stórum hluta Norðurlands og nú á Vestfjörðum.

Sex vikur til að bregðast við áætluðum eignamörkum

HMS sendi í dag eigendum jarðanna bréf á island.is, þess efnis að drög að áætluðum eignamörkum væru komin í birtingu. Aðilar hafa sex vikur til að bregðast við og senda HMS athugasemdir um áætlaða legu einstakra eignamarka.

Athugasemdir er hægt að senda á rafrænan hátt gegnum þar til gert form á island.is. Þar að auki geta landeigendur hitt starfsmenn í eigin persónu ef bókaður er fundur með því að senda okkur póst á netfangið jardir@hms.is eða í símanúmer stofnunarinnar 440-6400.  

Norðaustur- og austurland eru næst til yfirferðar

Næstu svæði sem verða tekin til yfirferðar eru Þingeyjasýslur og Múlasýslur. Gert er ráð fyrir að drög að áætlun eignamarka á því svæði verði kynnt landeigendum seinni hluta árs 2026. Tímaáætlun annarra svæða er lýst í tímaáætlun verkefnis.

HMS hefur birt drög að áætluðum eignamörkum jarða á Vestfjörðum

Ný mannfjöldaspá Hagstofu dregur úr metinni íbúðaþörf til ársins 2050

HMS metur nú  íbúðaþörf nálægt 4.000 íbúðum á hverju ári

Í nýrri mannfjöldaspá Hagstofu er gert ráð fyrir 26.000 færri íbúum árið 2050 en gert var ráð fyrir í spánni frá því í fyrra

HMS hefur endurskoðað mat sitt á íbúðaþörf í ljósi útgáfu nýrrar mannfjöldaspár Hagstofu Íslands í síðustu viku. Samkvæmt uppfærðri spá telur HMS að byggja þurfi að meðaltali um 4.000 íbúðir á ári fram til ársins 2050 til þess að uppfylla íbúðaþörf, en fyrra mat benti til þess að árleg íbúðaþörf væri yfir 4.500 íbúðum á ári. Árlegar breytingar Hagstofu á mannfjöldaspá hafa áhrif á íbúðaþörf á hverjum tíma.

Uppfært mat á árlegri íbúðaþörf lægra en áður

Mat HMS á íbúðaþörf byggir á mannfjöldaþróun og spá um heimilisstærð. Í neðri mörkum matsins er gert ráð fyrir að meðalheimilisstærð hér á landi þróist með sambærilegum hætti og hún gefur gert á hinum Norðurlöndunum og fari niður í 2,1 árið 2050. Í efri mörkum matsins er gert ráð fyrir að áætluð íbúðaskuld síðustu ára verði einnig unnin upp og að íbúum á hverju heimili fækki niður í 2 árið 2050.

Miðað við miðspá mannfjöldaspár Hagstofu má því gera ráð fyrir að byggja þurfi í kringum 4.500 íbúðir á ári á fyrri hluta spátímabilsins, en um 3.500 íbúðir á seinni hluta þess. Að meðaltali þurfi því að byggja um 4.000 íbúðir á ári fram til ársins 2050.

Fyrra mat HMS á íbúðaþörf benti til þess að byggja þyrfti á bilinu 4.500 – 5.000 íbúðir á ári fram til ársins 2050. Matið byggði á mannfjöldaspá frá árinu 2024 sem var gefin út í nóvember í fyrra. Stuttu áður hafði HMS hins vegar kynnt mat sitt á íbúðaþörf byggt á mannfjöldaspá frá árinu 2023. Samkvæmt því var þörf á að byggja um 4.000 íbúðir á ári fram til ársins 2050.

Langtímaviðmið og í samræmi við áætlanir sveitarfélaga

Íbúðaþörf er langtímaviðmið um þörf á íbúðauppbyggingu á hverju ári út frá fólksfjölgun og lýðfræðilegum þáttum. Íbúðaþörfin er hins vegar ekki alltaf jöfn eftirspurn eftir íbúðum, sem getur tekið miklum sveiflum á milli ára vegna efnahagslegra aðstæðna. Sömuleiðis getur dregið úr metinni íbúðaþörf ef fólksfjölgun er undir spám Hagstofu og sveitarfélaganna sem fram kemur í húsnæðisáætlunum þeirra.

Niðurstöðurnar eru í samræmi við mat sveitarfélaga samkvæmt húsnæðisáætlunum, en hægt er að nálgast þær í mælaborði húsnæðisáætlana á vef HMS. Samkvæmt miðspá í húsnæðisáætlunum sveitarfélaganna er áætlað að þörf verði á yfir 4.000 nýjum íbúðum á hverju ári.

Niðurstöðurnar eru einnig í samræmi við markmið í rammasamningi um að auka framboð íbúða á árunum 2023-2032, sem ríki og sveitarfélög undirrituðu árið 2022. Samkvæmt samningnum þyrfti að byggja 35.000 íbúðir til að mæta fyrirsjáanlegri íbúðaþörf á tímabilinu og að lágmarki 4.000 íbúðir á ári fyrstu fimm árin.

Ný mannfjöldaspá gerir ráð fyrir minni fólksfjölgun

Ný mannfjöldaspá Hagstofu Íslands gerir ráð fyrir að landsmenn verði 535 þúsund talsins árið 2050, um það bil 26 þúsund færri en gert var ráð fyrir í mannfjöldaspá Hagstofu frá því í fyrra og um 13 þúsund færri en samkvæmt mannfjöldaspá frá árinu 2023.

Mannfjöldaspáin gerir ráð fyrir fremur kröftugri fólksfjölgun í upphafi spátímabilsins, eða um 1,85% á ári að meðaltali fram til ársins 2030. Þegar líður á spátímabilið er þó gert ráð fyrir hægari fólksfjölgun, allt niður í um 0,6% ár ári undir lok spátímabilsins.

Samkvæmt nýju spánni er gert ráð fyrir að landsmönnum muni fjölga um tæplega 8.000 í ár. Á fyrri helmingi ársins fjölgaði landsmönnum þó einungis um tæplega 2.400 og þyrfti því mikil fólksfjölgun að eiga sér stað á síðari helmingi ársins til að spá Hagstofu gangi eftir.

HMS hefur áætlað, út frá forsendum um óbreytta fólksfjölgun að teknu tilliti til árstíðarsveiflna, að íbúum muni fjölga um rúmlega 6.000 í ár. Í því tilviki væri íbúðaþörf í ár nær 3.000 íbúðum í stað 4.000 íbúða.

Minnkandi frjósemi og auknar lífslíkur

Hagstofan gerir ráð fyrir áframhaldandi öldrun þjóðarinnar sem stafar af minnkandi frjósemi og auknum lífslíkum. Samkvæmt miðspá Hagstofu mun hlutfall íbúa sem eru 60 ára eða eldri hækka úr 21% árið 2025 í um 26% árið 2050 en hlutfall íbúa sem eru 20 ára eða yngri mun lækka úr 26% árið 2025 niður í 20% árið 2050. Gert er ráð fyrir að íbúar 20 ára og yngri verði orðnir færri en íbúar 60 ára og eldri árið 2038.

Búast má við minnkandi heimilisstærð eftir því sem íbúum yfir sextugu fjölgar hlutfallslega umfram aðra aldurshópa. HMS gerir ráð fyrir því að flestir íbúar sem eru 60 ára og eldri búi í einmennings- eða tvímenningsheimilum og að heimilisstærð í þeim aldursflokki sé því undir 2 að meðaltali. Sömuleiðis gerir HMS ráð fyrir því að flestir íbúar sem eru 20 ára og yngri búi með foreldrum sínum og að heimilisstærð í þeim  aldursflokki sé yfir 3 að meðaltali.

Að sögn Hagstofu er öldrun þjóðarinnar þó hægari á Íslandi en í ríkjum ESB vegna ungs aldurs erlendra ríkisborgara sem flytjast til landsins og hás frjósemishlutfalls miðað við meðaltal innan sambandsins.

Ný mannfjöldaspá dregur úr íbúðaþörf  til lengri tíma

Metþátttaka var á Degi Grænni byggðar sem fór fram í Iðnó þann 8. október. Þema dagsins var velferð notenda í byggðu umhverfi og voru flutt fjölmörg áhugaverð erinda um hvernig skipulag, hönnun, framkvæmd og rekstur mannvirkja geta stutt heilsu, aðgengi og lífsgæði, samhliða minni umhverfisáhrifum.

Elín Þórólfsdóttir, teymisstjóri starfsumhverfi mannvirkjagerðar hjá HMS,  kynnti Byggjum grænni framtíð og nýjar aðgerðir í aðgerðaráætluninni, samtals 90 aðgerðir. Byggjum grænni framtíð er samstarfsvettvangur stjórnvalda og atvinnulífs sem HMS leiðir. Markmiðið er að styðja við mannvirkjageirann í átt að minni losun, bættri auðlindanýtingu og aukinni velferð notenda með mælanlegum aðgerðum, skýrum viðmiðum og fræðslu.

Í lok dags var Græna skóflan afhent. Háteigsvegur 59 hlaut verðlaunin. Í mati dómnefndar segir m.a.:

„Verkefnið sýndi fram á að jafnvel innan núverandi reglu- og lagaumhverfis er auðveldlega hægt að draga úr kolefnisspori og endurnýta ýmis byggingarefni samhliða alhliða hönnunargrunnreglum á farsælan hátt. Sé Háteigsvegur borin saman við sambærilega byggingu, er kolefnisspor verkefnisins um 50% lægra. Háteigsvegur leggur áherslu á aðgengi fyrir alla, hagkvæmni, notkun hágæða og heilnæmra efna, auk þess að skapa heimilislegt umhverfi.“

Í fyrsta sinn var veitt Græna skóflan fyrir endurbætur. Stöng í Þjórsárdal er fyrsti handhafi viðurkenningarinnar. Í mati dómnefndar segir m.a.:

„Menningarleg og söguleg þýðing þessa mannvirkis sameinast framtíðarsýn, þegar horft er til umhverfislegra þátta sjálfbærnis og má þá nefna atriði eins og að endurnýta eins mörg byggingarefni og hluti og hægt er en núverandi burðavirki er frá 1957, hanna bygginguna þannig að auðvelt sé að taka hana niður, velja heilnæm og endurvinnanleg efni og einnig að hugsa um að draga úr orkufari í allri notkun byggingarinnar.“

Erindi dagsins sýndu hvernig heildstæð nálgun, frá skipulagi og hönnun til efnisvals, innivistar og aðgengis geta styrkt heilsu og vellíðan notenda ásamt því að draga samhliða úr umhverfisáhrifum.

Dagur Grænni byggðar er árlegur vettvangur þekkingar, samtals og hvatningar fyrir alla sem koma að skipulagi, hönnun, byggingu og rekstri mannvirkja. Markmiðið er að deila reynslu og hrinda í framkvæmd lausnum sem draga úr umhverfisáhrifum og auka gæði byggðs umhverfis.

Nánari upplýsingar um Byggjum grænni framtíð og aðgerðaráætlunina á vef bgf.is

Byggjum grænni framtíð kynnt á Degi Grænni byggðar

HMS birtir spurningu mánaðarins á byggingarreglugerd.is. Með spurningu mánaðarins er leitast við að svara algengum spurningum sem sérfræðingum HMS á sviði starfsumhverfis mannvirkjagerðar berast í gegnum netfangið byggingarreglugerd@hms.is. 

Spurning mánaðarins í október fjallar um hvaða kröfur gilda um algilda hönnun og aðgengi að salernum.

Hverjar eru kröfurnar um algilda hönnun og aðgengi að salernum?

Hverjar eru kröfurnar um algilda hönnun og aðgengi að salernum?

Póstlisti HMS

Útgáfuáætlun

Spurning mánaðarins

Póstlisti HMS

Útgáfuáætlun

Fleiri fréttir

Þróun og framtíðarhorfur íbúðamarkaðar og byggingarmála á Norðurlandi vestra

HMS hefur birt drög að áætluðum eignamörkum jarða á Vestfjörðum

Ný mannfjöldaspá dregur úr íbúðaþörf til lengri tíma

Byggjum grænni framtíð kynnt á Degi Grænni byggðar

Fleiri fréttir

Þróun og framtíðarhorfur íbúðamarkaðar og byggingarmála á Norðurlandi vestra

HMS hefur birt drög að áætluðum eignamörkum jarða á Vestfjörðum

Ný mannfjöldaspá dregur úr íbúðaþörf til lengri tíma

Byggjum grænni framtíð kynnt á Degi Grænni byggðar