Hlutverk Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar er að vernda líf og heilsu manna, eignir og umhverfi með því að tryggja faglegan undirbúning mannvirkjagerðar og virkt eftirlit með gæðum, öryggi og heilnæmi. Að stuðla að stöðugleika á húsnæðismarkaði og tryggja almenningi aðgengi...

Húsnæðis- og mannvirkjastofnun

Skráðu þig á póstlista HMS og fáðu allar nýjustu fréttir sendar í pósthólfið þitt.

Póstlisti HMS

Fræðsla og forvarnir

Gögn og mælaborð

Brunavarnir

Byggingarreglugerð

Byggingarvörur

Fagaðilar í mannvirkjagerð

Fasteignaskrá

Húsnæðisáætlanir

Húsnæðisbætur og leigumál

Landeignaskrá

Lán til einstaklinga

Lán til lögaðila

Lífsferilsgreining (LCA)

Mannvirkjarannsóknasjóður - Askur

Mannvirkjaskrá

Markaðseftirlit

Rafmagnsöryggi

Stofnframlög

Þjónustuflokkar

Húsnæðisbætur

Lánavefur

Öryggi mannvirkja

Sveitarfélagsgátt

Um HMS

Fréttir

Gjaldskrá HMS

Lög og reglugerðir

Umsóknir og eyðublöð

Útgefið efni

Vaxtatafla

Gögn á bakvið leiguverðsjá HMS hafa verið uppfærð. Upplýsingar um leiguverð nýskráðra leigusamninga er nú birt eftir upphafsdegi leigusamninga en var áður birt eftir verðdegi samninga.

Upphafsdagur er sú dagsetning sem leigusamningur tekur gildi. Frá og með þeim degi er leiga greidd og leigjandi hefur aðgang að leiguhúsnæðinu. Upplýsingar í mælaborðum leiguskrár um fjölda leigusamninga sem taka gildi og falla úr gildi eru birt eftir upphafsdegi leigusamninga.

Verðdagur er sú dagsetning þegar samningsverð ákvarðaðist og getur verið ýmist undirritunar- eða skráningardagsetning eftir atvikum. Eftir sem áður er stuðst við verðdag við útreikning á vísitölu leiguverðs.

Notendur geta áfram valið landsvæði, sveitarfélag og póstnúmer leigueigna, fjölda herbergja og flatarmál samnings. Einnig geta notendur síað leigusamninga eftir tegund leigusala og eftir því hvort samningar séu tímabundnir eða ekki. Verðsjáin inniheldur upplýsingar um bæði meðaltal heildarverðs og fermetraverðs leigusamninga.

Upplýsingar um leiguverð og fermetraverð allra gildra samninga í leiguskrá hafa tímabundið verið teknar úr birtingu í leiguverðsjá á meðan unnið er að lagfæringu gagna.

Nánari upplýsingar um gögnin á bakvið leiguverðsjá má finna neðan við mælaborðið á vefsíðu leiguverðsjár HMS.

Um 74 prósent aðfluttra eru á leigumarkaði samanborið við um 15 prósent innfæddra

Formenn Eflingar og VR benda á mikilvægi þess að stjórnvöld beini sjónum sínum að leigumarkaði sem hefur verið vanmetinn um tæpan helming

Aðgerðarpakki frá ríkisstjórninni í húsnæðismálum er væntanlegur um miðjan október

Staða aðfluttra íbúa á húsnæðismarkaði er frábrugðin stöðu innfæddra. Langflestir aðfluttir íbúar eru á leigumarkaði og upplifa þar af leiðandi skertara húsnæðisöryggi en innfæddir sem búa flestir í eigin húsnæði. Þá eru leigjendur af erlendum uppruna ólíklegri en íslenskir leigjendur til þess að þiggja húsnæðisbætur, auk þess sem bæturnar duga skemur hjá erlendum heimilum á leigumarkaði.  

Fjallað var um húsnæðisaðstæður aðfluttra á opnum fundi í húsakynnum HMS að Borgartúni 21 fyrr í dag. Ítarlega samantekt úr erindi HMS um stöðu erlendra á húsnæðismarkaði má lesa í skýrslu sem hægt er að nálgast með því að smella á hnappinn hér að neðan. 

Á fundinum fjallaði Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður Eflingar, jafnframt um reynslu Eflingar af stöðu erlendra félagsmanna á húsnæðismarkaði.  Samkvæmt Sólveigu Önnu upplifa félagsmenn Eflingar húsnæðisóöryggi í verulega miklum mæli og ánægja þeirra með það húsnæði sem þeir hafa aðgang að er ekki nægilega mikil.

Halla Gunnarsdóttir, formaður VR, ræddi einnig samspil húsnæðismála og vinnumarkaðarins á fundinum. Í ávarpi sínu sagði Halla að niðurstöður könnunarinnar bentu til þess að stærð leigumarkaðarins hér á landi sé ekki eins frábrugðinn leigumörkuðum í nágrannalöndum og áður hefur verið talið. Samkvæmt Höllu er mikilvægt að stefnumótun hins opinbera taki mið af þessum nýju upplýsingum og segir hún ljóst að það sé ekki hægt að ganga að séreignarstefnunni sem vísri.

Aðgerða að vænta frá ríkisstjórninni

Ragnar Þór tilkynnti að aðgerðapakki frá ríkisstjórninni í húsnæðismálum sé væntanlegur í síðasta lagi um miðjan októbermánuð. Í pakkanum yrði miðað að því að kyrrstaða í uppbyggingu á hagkvæmu húsnæði yrði rofin, en Ragnar Þór sagði að lykilvandinn sé að framboð af byggingarlandi sé ekki nægt til þess að hægt sé að fara í hagkvæma uppbyggingu.

Skoða má upptöku af fundinum í spilaranum hér að ofan. Þar að auki má nálgast glærur Kristínar Amalíu með því að smella hér.

Þrír af hverjum fjórum aðfluttum eru á leigumarkaði

Stærsti hluti leigumarkaðarins samanstendur áfram af leigjendum sem leigja af einstaklingi

Fleiri svarendur segjast fá húsnæðisbætur en í fyrra eftir að skerðingarmörk vegna eigna voru hækkuð

Um 47 prósent leigjenda býr við íþyngjandi húsnæðiskostnað en hlutfallið lækkaði lítillega milli ára

Öryrkjar, stúdentar og fólk í hlutastarfi eru þeir þjóðfélagshópar sem líklegastir eru til að vera á leigumarkaði. Lengri vera á leigumarkaði auk hærra hlutfalls sem segist leigja af nauðsyn gefur til kynna að hópur þeirra sem sitja fastir á leigumarkaði hafi stækkað. Þetta er á meðal þess sem kemur fram í árlegri leigumarkaðskönnun sem HMS lætur framkvæma.

Fjallað er um helstu niðurstöður könnunarinnar í ár í skýrslu sem nálgast má með því að smella á hnappinn hér að neðan.

Leigumarkaðskönnunin mælir fjárhag, viðhorf, bakgrunn og önnur atriði er varða stöðu leigjenda um allt land. Prósent sá um framkvæmd könnunarinnar fyrir HMS var gögnum safnað á tímabilinu 26. júní 2025 til 28. júlí 2025. Heildarfjöldi svarenda var 656 og svarhlutfallið í könnuninni var 49%.

Fleiri fá húsnæðisbætur í könnuninni í ár

Grunnfjárhæðir húsnæðisbóta hækkuðu um fjórðung þann 1. júní 2024, auk þess sem bæturnar taka nú til fleiri heimilismanna og skerðingamörk vegna eigna eru hærri.

Áhrif þessa koma einnig fram í niðurstöðum leigumarkaðskönnunarinnar í ár en helmingur svarenda sagðist fá húsnæðisbætur frá HMS í ár samanborið við 43% svarenda í fyrra. Hlutfallslega fleiri fá húsnæðisbætur á höfuðborgarsvæðinu eða 53% á móti 43% á landsbyggðinni. Talsverður munur er á hlutföllum kynjanna í þessu tilliti því um 59% kvenna sagðist fá húsnæðisbætur á meðan einungis um 39% karla sagðist þiggja bætur.

Lagabreytingin hefur haft mest áhrif meðal leigjenda sem eru með mánaðarlegar ráðstöfunartekjur á bilinu 800 til 999 þúsund krónur, en hlutdeild innan þess hóps sem fær greiddar húsnæðisbætur tæplega tvöfaldaðist milli ára, úr 18% í 34%.

Fleiri stúdentar búa við íþyngjandi húsnæðiskostnað í ár

Tæplega helmingur leigjenda býr við íþyngjandi húsnæðiskostnað, eða 47%. Húsnæðiskostnaður telst íþyngjandi þegar hann a.m.k. 40% af ráðstöfunartekjum heimilis. Hlutfallið lækkar lítillega milli ára en það stóð í 50% í fyrra.

Sé skoðað eftir tegund leigusala er hlutfallið lægst meðal þeirra sem leigja af ættingjum og vinum, eða 24%, en hæst hjá þeim sem leigja af búseturéttarfélagi, eða 58%. Á það við um hvorutveggja árið í ár og í fyrra.

Athygli vekur að hlutfallslega fleiri stúdentar sem leigja námsmannaíbúðir á stúdentagörðum búa við íþyngjandi húsnæðiskostnað í ár samanborið við í fyrra, en hlutfallið hækkaði úr 41% í 56% milli ára.

Opinn fundur um húsnæðisaðstæður aðfluttra

Líkt og fram kom í frétt HMS frá því í vor taldi stofnunin að um 37 þúsund fullorðnir gætu verið vantaldir á leigumarkaði vegna misræmis milli kannana um búsetu einstaklinga og eigendaskráningar úr fasteignaskrá. Grunur lá um að kannanirnar næðu ekki til erlendra íbúa nema að óverulegu leyti.

Sem liður í að bæta upplýsingasöfnun um stöðu erlendra íbúa á húsnæðismarkaði lét HMS framkvæma netkönnun meðal félagsmanna Eflingar, VR og Einingar-Iðju með ýmist erlent upprunaland eða ríkisfang. Fjallað verður um niðurstöður könnunarinnar og stöðu aðfluttra á húsnæðismarkaði á opnum fundi í húsakynnum HMS að Borgartúni 21, mánudaginn 29. september.

Tæpur helmingur leigjenda með íþyngjandi húsnæðiskostnað

Hátt vaxtastig og fjármögnunarkostnaður gerir rekstur óhagnaðardrifinna leigufélaga erfiðan

Byggingarhæfar lóðir vantar til þess að tryggja áframhaldandi uppbyggingu íbúða fyrir tekju- og eignaminni heimili

Samstarfavettvangurinn hyggst leggja fram tillögur að breytingum á fjármögnun íbúða innan almenna íbúðakerfisins

Í síðustu viku hittust fulltrúar óhagnaðardrifinna húsnæðisfélaga ásamt HMS á samráðsvettvangi sem myndaður var til að efla uppbyggingu íbúða með viðráðanlegum húsnæðiskostnaði. Vettvangurinn var stofnaður í kjölfar rammasamnings ríkis og sveitarfélaga og hefur reynst vel sem formlegur vettvangur samráðs milli félaganna og stjórnvalda.

Samstarfsvettvangur óhagnaðardrifinna húsnæðisfélaga - frá vinstri: Jónas Páll Jakobsson framkvæmdastjóri Brynju leigufélags, Einar Georgsson framkvæmdastjóri Brákar íbúðafélags, Björn Traustason framkvæmdastjóri Bjargs íbúðafélags, Magnús Orri Einarsson tæknistjóri Félagsstofnunar stúdenta, Böðvar Jónsson framkvæmdarstjóri Byggingarfélags námsmanna, Sigrún Árnadóttir framkvæmdastjóri Félagsbústaða, Þórarinn Snorri Sigurgeirsson skrifstofustjóri Landssamtakanna Þroskahjálpar, Elmar Erlendsson  framkvæmdastjóri húsnæðissviðs HMS og Iða Marsibil Jónsdóttir framkvæmdastjóri leigufélagsins Bríetar.

Á fundinum var fjallað um stöðu verkefna sem félögin vinna að og helstu hindranir í vegi áframhaldandi uppbyggingar. Þar var m.a. bent á að hátt vaxtastig og óhagstæð fjármögnunarskilyrði geri ný verkefni áfram erfið og nýjar íbúðir séu víða ekki sjálfbærar án niðurgreiðslu félaganna. Það verði til þess að íhuga þurfi vandlega hvort raunverulega sé hægt að fara af stað með næstu uppbyggingarverkefni. Slípa þurfi til stuðningskerfi hins opinbera ma. með meiri sveigjanleika í veitingu stofnframlaga svo hægt sé að nýta það fjármagn með markvissari hætti. Hækka þyrfti stofnframlög og viðbótarframlög til íbúða sem sérstaklega eru ætlaðar fötluðu fólki og leita leiða til þess að bjóða langtímalán með lægri vöxtum heldur en bjóðast félögunum nú.

Skortur sé á byggingarhæfum lóðum þrátt fyrir fögur fyrirheit og jákvæðar undirtektir sveitarfélaga þá hafi lítið raungerst að undanförnu. Mikil eftirspurn er eftir íbúðum hjá öllum félögunum og hafa biðlistar aukist verulega undanfarin ár sem getur jafnvel tekið fleiri áratugi að vinna upp mv. núverandi framgang.

Ferlar hjá sveitarfélögum og byggingarfulltrúum geta verið tímafrekir og afgreiðsla erinda dregist um of. Tafir við gerð lóðaleigusamninga og í afgreiðslu byggingarleyfisumsókna ásamt íþyngjandi regluverki, með kröfuharðri byggingareglugerð, eykur á kostnað uppbyggingarverkefna sem veldur hærra leiguverði en annars væri hægt að bjóða. Þrátt fyrir yfirlýst markmið um einföldun regluverks hefur lítið sést til slíkra umbóta í framkvæmd. Þá hefur slökkviliðið í auknum mæli sett fram kröfur um brunavarnir sem í einhverjum tilfellum eru taldar ganga lengra en kveðið er á um í byggingareglugerð.

Að samstarfsvettvangnum koma ásamt HMS; Leigufélagið Bríet, Brák íbúðafélag, Bjarg íbúðafélag, Byggingafélag námsmanna, Félagsstofnun stúdenta, Félagsbústaðir, Búseti, Landssamtökin Þroskahjálp og Brynja leigufélag.

Hópurinn mun á næstunni leggja fram tillögur um breytingar á fjármögnun og regluverki sem snýr að almennum íbúðum, til að tryggja að leiguverð standi undir markmiðum almennra íbúða um að það fari ekki umfram fjórðung tekna tekjulægri leigjenda.

Erfitt að fjölga íbúðum fyrir tekjulægri heimili í núverandi fjármögnunarumhverfi

Húsnæðis- og mannvirkjastofnun hefur unnið að leiðbeiningagerð tveggja leiðbeininga við 6. og 9. hluta byggingarreglugerðar nr. 112/2012.

6.10.1. gr. Almennt ( gististarfsemi, dvalarheimili, heimavistir o.þ.h.)

6.10.3. gr. Hótel, gistiheimili og gistiskálar

9.6.19. gr. Sérákvæði um brunavarnir í notkunarflokki 2

Skilafrestur athugasemda er til og með 29. október 2025. Hér er hægt að nálgast drög leiðbeininga og skila inn athugasemdum.

Drög að leiðbeiningum til umsagnar | Byggingarreglugerð

Stofnunin mun taka afstöðu til athugasemdanna og í framhaldi verða leiðbeiningarnar birtar inn á Byggingarreglugerð

Drög að leiðbeiningum til umsagnar - Byggingarreglugerð

Drög að leiðbeiningum til umsagnar - Byggingarreglugerð

Póstlisti HMS

Útgáfuáætlun

Leiðbeiningarnar eru eftirfarandi:

Póstlisti HMS

Útgáfuáætlun

Fleiri fréttir

Leiguverðsjá uppfærð

Þrír af hverjum fjórum aðfluttum eru á leigumarkaði

Tæpur helmingur leigjenda með íþyngjandi húsnæðiskostnað

Erfitt að fjölga íbúðum fyrir tekjulægri heimili í núverandi fjármögnunarumhverfi

Fleiri fréttir

Leiguverðsjá uppfærð

Þrír af hverjum fjórum aðfluttum eru á leigumarkaði

Tæpur helmingur leigjenda með íþyngjandi húsnæðiskostnað

Erfitt að fjölga íbúðum fyrir tekjulægri heimili í núverandi fjármögnunarumhverfi

Drög að leiðbeiningum til umsagnar - Byggingarreglugerð

Póstlisti HMS

Útgáfuáætlun

Leið­bein­ing­arn­ar eru eft­ir­far­andi:

Póstlisti HMS

Útgáfuáætlun

Fleiri fréttir

Leiguverðsjá uppfærð

Þrír af hverjum fjórum aðfluttum eru á leigumarkaði

Tæpur helmingur leigjenda með íþyngjandi húsnæðiskostnað

Erfitt að fjölga íbúðum fyrir tekjulægri heimili í núverandi fjármögnunarumhverfi

Fleiri fréttir

Leiguverðsjá uppfærð

Þrír af hverjum fjórum aðfluttum eru á leigumarkaði

Tæpur helmingur leigjenda með íþyngjandi húsnæðiskostnað

Erfitt að fjölga íbúðum fyrir tekjulægri heimili í núverandi fjármögnunarumhverfi

Leiðbeiningarnar eru eftirfarandi: